Podsumowanie wiadomości i umiejętności.

Temat: Podsumowanie wiadomości i umiejętności.
Uczeń potrafi:

- określić warunki życia w wodzie (nasłonecznienie, zawartość tlenu, opór

wody),

- wskazać przystosowania organizmów (np. ryby) do środowiska życia,

-  rozpoznać i nazywać organizmy żyjące w wodzie,

- wymienić i opisać czynniki warunkujące życie na lądzie oraz przystosowania

organizmów do życia na lądzie,

- rozpoznać i obserwować podstawowe gatunki roślin i zwierząt żyjących w lesie, 

na łące i na polu oraz wskazać ich znaczenie dla przyrody i dla człowieka,

Temat na dwie godziny lekcyjne.

1. Krajobraz to wygląd obszaru Ziemi wyróżniający się charakterystycznymi cechami. Zadanie 1.
Postaraj się ustnie odpowiedzieć na pytanie:

Jak nazwiesz krajobraz okolic twojego miejsca zamieszkania?

2. Wiesz już, co nazywamy formami wklęsłymi a co wypukłymi.
           

źródło: https://slideplayer.pl/slide/417779/

Zadanie 2. 

Postaraj się ustnie odpowiedzieć na pytanie:Jakie formy ukształtowania powierzchni występują w najbliższej okolicy twojego miejsca zamieszkania? 

3. Piasek a żwir.

W piaskownicy - piasek.
Na plaży - piasek.
Na budowie piasek.      

źródło:https://www.olx.pl/oferta/wykopy-transport-zwir-piasek , https://piaskownicedladzieci.pl , https://www.youtube.com/watch?v=9Cz8XeltTRI  

Zadanie 3.

Postaraj się ustnie odpowiedzieć na pytanie:

Czym różni się piasek od żwiru?

4. Woda to istotny składnik powierzchni naszej Planety, to także główny rzeźbiarz krajobrazu.
Zadanie 4.

Jak nazywa się rzeka, która płynie przez Stargard? 

5. Nazwa miasta Stargard ma  pochodzenie słowiańskie i stanowi charakterystyczną 
dla języka pomorskiego postać nazwy „stary gród”. Inne źródła mówią, 
że nazwa Stargard pochodzi 
od duńskiej zbitki stjerne (gwiazda) i gade (brama) tłumaczonej jako Gwiezdna Brama. 

6. W Polsce utworzono wiele obszarów chronionych. Wśród nich są parki narodowe.
Park narodowy to obszar o powierzchni co najmniej 1000 hektarów, chroniony 

ze względu na szczególne walory przyrodnicze, naukowe lub kulturowe, 

obszar objęty ochroną prawną. W Polsce istnieją 23 parki narodowe.
Zadanie 5.
Jak nazywają się dwa parki narodowe położone na terenie naszego województwa?

7. Organizmy w różny sposób przystosowały sie do życia w wodzie.

Większość roślin jest wiotka i delikatna. Rośliny mają zwykle postrzępione
lub taśmowate liście oraz cienkie, elastyczne i odporne na rozerwanie łodygi.
Budowa taka sprawia,  że rośliny w wodzie delikatnie kołyszą się, co można
zaobserwować np. w naszym szkolnym akwarium.                              

                                                                                    źródło: własne

Zadanie 6.
Czym różnią się warunki  życia w wodzie od warunków życia na  lądzie? 
Postaraj się wymienić trzy-cztery przykłady różnic.

Zapraszam uczniów chętnych do wykonania zadania.

Zadanie długoterminowe dla uczniów, którzy w klasie czwartej nie wykonywali zielnika roślin łąkowych – termin oddania wykonanej pracy ok. 10 września 2020.

Przygotuj zielnik 12-15 roślin łąkowych.

Zastosuj się do propozycji opisu zebranych i wysuszonych roślin.


Życzę słonecznych,  radosnych i bezpiecznych wakacji.
https://www.youtube.com/watch?v=0iidgRGFl60
                             

                                           źródło:https://www.youtube.com/watch?v=0iidgRGFl60

Dziękuję za wspólnie realizowane zagadnienia z przyrody.

Podsumowanie wiadomości z działu „Odkrywamy tajemnice życia w wodzie i na lądzie"

Temat: Podsumowanie wiadomości z działu „Odkrywamy tajemnice życia
            w wodzie i na lądzie"
Uczeń potrafi:

- określić warunki życia w wodzie (nasłonecznienie, zawartość tlenu, opór

wody),

- wskazać przystosowania organizmów (np. ryby) do środowiska życia,

-  rozpoznać i nazywać organizmy żyjące w wodzie,

- wymienić i opisać czynniki warunkujące życie na lądzie oraz przystosowania

organizmów do życia na lądzie,

- rozpoznać i nazwać pospolite organizmy występujące w najbliższej okolicy

- podać nazwy warstw lasu,

- rozpoznać i obserwować podstawowe gatunki roślin i zwierząt żyjących w lesie, na łące i na polu oraz wskazać ich znaczenie dla przyrody i dla człowieka,

- wymienia zasady właściwego zachowania się w lesie.
Temat na dwie godziny lekcyjne.

1. Porównaj warunki życia w wodzie i na lądzie:

Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 2 str. 121.

2. O przystosowaniu do życia w wodzie dowiecie się z filmu

pt. Jak żyć pod wodą?  https://www.youtube.com/watch?v=_Np3BSrkmTY
                       

                                                                                     źródło: https://www.youtube.com/watch?v=_Np3BSrkmTY

3. Rośliny wodne przytwierdzone do podłoża dzielimy na trzy grupy.
Jakie?- sprawdź  w podręczniku na stronie 202.

4. Plankton tworzą drobne rośliny (fitoplankton) i zwierzęta (zooplankton), które nie potrafią samodzielnie przeciwstawić się prądom wody i są unoszone w toni wodnej.

a) do roślin planktonowych zalicza się np. chlorellę i skrętnicę 
                          

  źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Chlorellazwyczajna   https://pl.wikipedia.org/wiki/Skrętnica

b) do zwierząt planktonowych zalicza się między innymi: 

                                                        

                                źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Rozwielitka_pchłowata    https://pl.wikipedia.org/wiki/Oczlik

4. W rzece wyróżniamy bieg górny, bieg środkowy i bieg dolny.        

                    

Zapoznaj się z ilustracją i opisem z podręcznika na stronie 203. Sprawdź, 

jakie przykładowe rośliny występują w dolnym a jakie w górnym biegu rzeki?

5. Postaraj się wymienić trzy strefy występujące w głębokich jeziorach:

a) ………………..

b) ………………..

c)  ……………......

Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 3 str. 121.

6.W Polsce rosną lasy iglaste, mieszane i liściaste. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 4 str. 115.

7.Na poprzednich zajęciach poznaliśmy przykłady drzew liściastych i iglastych. Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 6 str.122.

8.Rośliny w lesie tworzą warstwy. Przypomnij, jakie?

                                                          źródło: rysunek Klary IV C

Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 1 str. 120.

9.Łąka jest środowiskiem życia wielu zwierząt. Obejrzyj fragment filmu pt. „Wędrówki Skrzata Borówki - odc. 3 – Łąka” (4.51 min – 10.30 min) https://www.youtube.com/watch?v=LKLf5EN1Ff4

                                                         źródło: https://www.youtube.com/watch?v=LKLf5EN1Ff4

Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 4 str. 122.

10.O uprawach rolnych i  polach uprawnych przeczytaj informacje  na stronie 204.

Dla uczniów chętnych

Zadanie długoterminowe dla uczniów, którzy w klasie czwartej nie wykonywali zielnika roślin łąkowych – termin oddania wykonanej pracy ok. 10 września 2020.

Przygotuj zielnik 12-15 roślin łąkowych.

Zastosuj się do propozycji opisu zebranych i wysuszonych roślin.
Instrukcja dla ucznia

Wykonanie zielnika ma na celu nabycie umiejętności rozpoznawania 

rodzajów i gatunków roślin, poznanie siedlisk, w których występują.

Jaki wybrać temat?

Na stronie tytułowej zielnika umieszczony jest:
a)  tytuł  np. Rośliny łąkowe lub Rośliny przydrożne, ...

b) imię i nazwisko ucznia oraz klasę do której uczęszcza uczeń.

Jakie rośliny zbierać i jak je rozpoznać?

Rośliny muszą pasować do wybranego przez ucznia tematu.

Pamiętać należy, że nie wolno zbierać i umieszczać w zielniku roślin chronionych!

Aby zebrać odpowiednie rośliny i właściwie je rozpoznać należy wstępnie 

określić gatunek na podstawie ilustrowanego przewodnika do oznaczania roślin. 

Starajmy się określić dokładnie nazwę rośliny – powinna być dwuczłonowa, 

np. jaskier ostry, mak polny, kupkówka pospolita.

Propozycja roślin do zielnika:
Przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys L.) –  rodzina trędownikowate   (babkowate)

Starzec pospolity – rodzina astrowate

Mniszek lekarski – rodzina astrowate

Bodziszek łąkowy / polny – rodzina bodziszkowate

Wyka ptasia – rodzina motylkowe

Bratek polny – rodzina fiołkowate

Marzanka wonna zwana przytulią czepną – rodzina marzanowatych

Szczaw zwyczajny – rodzina rdestowate

Tasznik pospolity – rodzina kapustowate

Jaskier ostry – rodzina jaskrowate

Niezapominajka polna - rodzina szorstkolistne  / ogórecznikowate

Konwalia majowa -  rodzina szparagowatych

Jaskółcze ziele – rodzina makowate

Stokrotka polna – rodzina astrowate

Pokrzywa zwyczajna – rodzina pokrzywowate

Jasnota biała – rodzina jasnowate / wargowe
Jasnota purpurowa – rodzina jasnowate / wargowe

Babka lancetowata– rodzina babkowate
Babka zwyczajna – rodzina babkowate

Jak suszyć rośliny?

Rośliny suszy się wkładając je między 3-4 kartki gazety codziennej (nieodpowiednia 

jest gazeta ze śliskimi kartkami, papier kredowy itp.).
Gazetę z roślinami należy przycisnąć np. książkami. Nie suszymy roślin między stronami 

książek. Książki ulegną zniszczeniu.  

Roślinę a przede wszystkim korzeń należy oczyścić z ziemi. 

Jeśli roślina jest duża można zasuszyć jej typowe części albo pozginać pędy.

Jak wygląda kartka z zielnika? 
np.       
            

np.                      

np.    

Na środku strony A-4 przyklejamy roślinkę za pomocą taśmy „gęsia skórka” lub innej.
W prawym dolnym rogu umieszczamy metryczkę, w której umieszczamy podstawowe 

dane o roślinie.

 

Można przygotowane karty zielnika włożyć luźno do teczki wiązanej, można wykorzystać 

inne pomysły.

na podstawie: http://przyrodana6.blogspot.com/p/jak-wykonac-zielnik-instrukcja-dla.html

                  

Na polu uprawnym.

Temat: Na polu uprawnym.

Uczeń potrafi:

- obserwować i podać nazwy typowych organizmów pola uprawnego,

 ich znaczenie dla człowieka

1.Pole uprawne to  zbiorowisko roślin uprawianych przez człowieka.
Na polach uprawia się zboża: żyto, pszenicę, jęczmień, owies i rośliny
okopowe np. ziemniaki, buraki, marchew oraz inne rośliny np. rzepak, kukurydzę. 

         

Pola uprawne to nieodłączne elementy polskiego krajobrazu. Na zdjęciach pola uprawne
w okolicy Stargardu.

2. W Polsce uprawia się zboża: 

       

źródło: Tajemnice przyrody kl.4 Wydawnictwo Nowa Era

Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 1 i 2 str. 118.

3. O tym, jak wygląda życie na polu dowiesz się z filmu
pt. „Wędrówki Skrzata Borówki - odc. 9 – Pole”  (7.56 min – 10.24 min)   https://www.youtube.com/watch?v=nWS6MHbPJz4       (folder 1  0.039)

                            

                                              źródło: https://www.youtube.com/watch?v=nWS6MHbPJz4

4. Już wiesz, że na polach uprawnych rosną nie tylko zboża, ale i rośliny warzywne. 

Uprawia się między innymi ziemniaki, buraki, kapustę marchew, pietruszkę i cebulę. 

Bulwy ziemniaków to podziemne łodygi, które wykorzystuje się w przemyśle spożywczym. 

Jadalną częścią marchwi jest jej korzeń. Cebula i kapusta mają jadalne liście, 

a buraki, pietruszka i seler można spożywać niemal w całości.
Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 3 str. 119.

5. Na polu uprawnym żyje wiele zwierząt. Niektóre są szkodnikami upraw 

inne „pomagają” rolnikom zjadając larwy owadów, owady i gryzonie. 

Przeczytaj o zwierzętach występujących na polach w podręczniku na stronie 200-201.

6. Organizmy występujące na polach tworzą sieci i łańcuchy pokarmowe. 

Przykładowy łańcuch pokarmowy  

     

                                          źródło:https://puzzlefactory.pl/pl/tagi/%C5%81a%C5%84cuch+pokarmowy

Ziemniak jest rośliną, która potrafi przeprowadzić proces fotosyntezy pozwalający 

na wyprodukowanie pożywienia, znajduje się  na początku łańcucha pokarmowego. 

Ziemniak jest producentem.
Stonka jest roślinożercą, jest konsumentem I rzędu.
Bażant jest wszystkożercą, jest konsumentem II rzędu.

Lis jest wszystkożercą zjada mięso i rośliny, jest konsumentem III rzędu.

Zapoznaj się z organizmami tworzącymi łańcuch pokarmowy w podręczniku na stronie 201.

7. W zeszycie ćwiczeń w zadaniu 4 na stronie 119 postaraj się rozpoznać zwierzęta, 

które są określane, jako pożyteczne i zwierzęta, które opisywane są, jako szkodniki.

8.Sprawdź, czy potrafisz ustnie odpowiedzieć na pytania zamieszczone
w podręczniku na stronie 201.

              

Na łące.

Temat: Na łące.

Uczeń potrafi:

- obserwować i podać nazwy typowych organizmów łąki i ich znaczenie dla człowieka.

1.Łąkę gęsto porastają różne trawy i inne rośliny zielne. Łąka jest również środowiskiem 
życia wielu zwierząt i ma duże znaczenie dla człowieka. 
                     

2. Jakie rośliny rosną na łące?
a) wczesną wiosną pojawiają się oprócz traw pierwiosnki, knieć błotna, mniszki lekarskie: 
                      

b) od czerwca na łące można zobaczyć kwitnące:  firletki, jaskry, bodziszki, krwawnik, rdesty: 

Niektóre rośliny, które można spotkać na łące poznasz na stronach 194-195 w podręczniku.

Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadanie 1 i 2 str. 116.

3. Łąka jest środowiskiem życia wielu zwierząt. Obejrzyj fragment filmu
pt. „Wędrówki Skrzata Borówki - odc. 3 – Łąka” (4.51 min – 10.30 min) https://www.youtube.com/watch?v=LKLf5EN1Ff4 

               źródło: https://www.youtube.com/watch?v=LKLf5EN1Ff4

4. Na poniższym schemacie przedstawiono sieć pokarmową – zależności pokarmowe między 

organizmami żyjącymi na łące. 

Ułożymy przykładowy łańcuch pokarmowy z wykorzystaniem przedstawionych organizmów.   

                                       

                                             
                                                                 źródło: Zeszyt ćwiczeń kl.4 Wydawnictwo Nowa Era

Przykładowy łańcuch pokarmowy, który tworzą organizmy żyjące 

na łące: 

                  

Koniczyna jest rośliną, która potrafi przeprowadzić proces fotosyntezy 

pozwalający na wyprodukowanie pożywienia, znajduje się  na początku łańcucha pokarmowego jest producentem.
Bażant jest wszystkożercą, jest konsumentem.

Lis jest wszystkożercą zjada mięso i rośliny,  jest konsumentem.

5. Postaraj się wykonać w zeszycie ćwiczeń zadanie 3 str.117.

Pamiętaj, że na początku łańcucha pokarmowego jest roślina (producent)

6. O tym, jakie znaczenie mają łąki dla człowieka przeczytaj w podręczniku 

na stronach 196-197.